Abstract:
Bu araştırmada iki temel problem sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın birinci probleminde ergenlerin boyun eğicilik davranışlarının bazı değişkenlere (cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, yaş, kardeş sayısı ve kardeş sıralaması) göre incelenmiştir. Araştırmanın ikinci temel probleminde ise ergenlerde kişiler arası problem çözme ile ergen boyun eğiciliği arasındaki ilişkide anne be baba güvenli üs algılarının aracı rolü incelenmiştir. Araştırmaya yaşları 14 ile 18 arasında değişsen, 6 farklı lise türünden toplamda 958 gönüllü öğrenci katılmıştır. Araştırmada gerekli verileri elde etmek için geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan “Kişiler Arası Problem Çözme Envanteri”, “Ergen Boyun Eğiciliği Ölçeği”, “Güvenli Üs olarak Aile Ölçeği Anne ve Baba Formu” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde, araştırmanın birinci basamağında Bağımsız Gruplarda t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi, ikinci basamağında ise veriler regresyon temelli bootstrapping tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın birinci temel probleminin incelenmesi sonucunda elde edilen bulgular şöyledir: Cinsiyet değişkenine göre ergenlerde boyun eğicilik puanları kız ve erkek öğrencilerde farklılaşmadığı; sınıf düzeyine göre boyun eğicilik puanlarının farklılaştığını ve bu farklılaşmanın 12. ve 9. sınıf öğrencilerinden kaynaklandığı görülmüştür. Okul türüne göre ergenlerde boyun eğicilik davranışı değerlendirildiğinde ise okul türüne göre ergen boyun eğiciliğinin farklılaşmadığı; yaş ve doğum sırasına göre ergenlerde boyun eğiciliğinin farklılaştığı son olarak ise kardeş sayısına göre ergenlerde boyun eğiciliğin farklılaşmadığı bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmanın ikinci basamağı ve asıl konusunu teşkil eden; ergenlerin kişiler arası problem çözme düzeyleri ile ergen boyun eğiciliği arasındaki ilişkide anne ve baba güvenli üssün aracılık rolü test edilmiştir. Veriler regresyon temelli bootstrapping tekniğiyle analiz edilmiştir. Bootstrapping tekniği sonucunda anne ve baba güvenli üssün kişiler arası problem çözmenin bütün alt boyutları ile (probleme olumsuz yaklaşım, yapıcı problem çözme, kendine güvensizlik, sorumluluk almama ve ısrarcı-sebatkar yaklaşım) anlamlı bir şekilde kısmı aracılık yaptıkları görülmüştür. Çalışma I ve Çalışma II’de elde edilen bulgular ilgili alanyazın doğrultusunda tartışılmış ve gelecek araştırmalara önerilerde bulunulmuştur.
