Matematiksel modelleme etkinliklerinin 8. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, matematiksel modelleme etkinliklerinin 8. Sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisinin incelenmesidir. Araştırma, nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırması şeklinde tasarlanmıştır. Karma yöntem araştırması desenlerinden ise "eş zamanlı iç içe geçmiş desen" benimsenmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen, nitel bölümünde ise durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 40'ı deney grubunda, 40'ı kontrol grubunda olmak üzere toplam 80 sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın deney grubunda sosyo-kritik modelleme yaklaşımı çerçevesinde hazırlanan matematiksel modelleme etkinlikleri yedi hafta süreyle (21 ders saati) uygulanırken, kontrol grubunda mevcut öğretim programı ile derslere devam edilmiştir. Eleştirel Düşünme Beceri Testi ve Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği deney ve kontrol gruplarına uygulama öncesinde ön test uygulama sonrasında ise son test olarak uygulanmıştır. Araştırmada, nicel verilerin çözümlenmesinde SPSS Statistics 26 sürümü kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde Shapiro-Wilk normallik testi, bağımlı örneklem t-testi ve bağımsız örneklem t-testi kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi sonucunda, deney grubunda Eleştirel Düşünme Beceri Testi ve Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği ön test ve son test puanları arasında son test lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Kontrol grubunda ise Eleştirel Düşünme Beceri Testi ve Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği ön test ve son test puanları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Matematiksel modelleme etkinliklerinin uygulandığı deney grubunda öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve eleştirel düşünme eğilimleri, mevcut öğretim programının uygulandığı kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı bir şekilde artmıştır. Araştırmanın nitel bulguları Eleştirel Düşünme Becerilerini Ölçme Rubriği ile elde edilmiştir. Rubrik sonuçları, matematiksel modelleme etkinliklerinin uygulanması sürecinde, deney grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin gelişerek arttığını göstermiştir. Bu bağlamda, araştırmanın nicel ve nitel verilerinin birbirini destekler nitelikte olduğu görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, sosyo-kritik modelleme yaklaşımı çerçevesinde hazırlanan matematiksel modelleme etkinliklerinin öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini ve eleştirel düşünme eğilimlerini geliştirdiğini göstermiştir.