Yedinci sınıf fen bilgisi kuvvet konusu ile ilgili yapısalcı öğretim tasarımının öğrencilerin başarıları, kavram yanılgıları, kavram kalıcılığı ve öğrenme sürecine bakış açıları üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı yapısalcı öğretim tasarımının, 7. sınıf fen bilgisi dersinde kuvvet konusunda öğrencilerin başarıları, kavram yanılgıları, sahip oldukları kavramların kalıcılığı ve öğrenme sürecine ilişkin görüşleri üzerindeki etkilerini belirlemektir. TED İstanbul Koleji Vakfı Özel İlköğretim Okulu 2002/2003 Eğitim ve Öğretim Yılı'nda öğrenim görmekte olan beş tane 7. sınıf arasından rasgele denk iki grup seçilerek deney ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Gruplar sene başında okul idaresi tarafından heterojen bir şekilde oluşturulmaktadır. Bununla beraber araştırmadan önce öğrencilere normal olarak uygulanan fen bilgisi sınav ortalamalarının t-testi değerleri alınarak birbiri arasında en düşük t değeri olan sınıflar araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma kapsamına alman 20 öğrenci deney grubunu oluştururken, 22 öğrenci ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Gruplardan biri yapısalcı öğretim yöntemlerinin uygulandığı deney grubu ve diğerinin geleneksel öğretim yöntemlerinin uygulandığı kontrol grubu olması rastgele belirlenmiştir. Deney grubunda yapısalcı öğretim yöntemlerine uygun bir şekilde öğretim gerçekleşip gerçekleşmediğini anlamak için Yapısalcı Sınıf Ortamı Ölçeği (Genenbaum, Naidu, Jegede, Austin, 2001) kullanılmıştır. Yaklaşık on bir ders süren uygulama süresince deney grubunda ön bilgi tespiti yapılmıştır. Bu ön bilgi tespitine göre soru-cevap, tartışma, grup çalışmaları, deneyler, çeşitli drama ve gösteri gibi etkinlikler yapılırken kontrol grubunda düz anlatım yolu kullanılmış ve öğrencilere konu ile ilgili deneyler yapılmıştır. Uygulamaya başlamadan önce öğrencilere ön test, uygulamadan sonra son test ve uygulamadan altı hafta sonra ise öğrencilere geciktirilmiş son test uygulanmıştır. Öğrencilere uygulanan testler araştırmacı tarafından geliştirilmiş ve 169 lise birinci sınıf öğrencisi üzerinde yapılan pilot çalışma sonuçlarına göre testin güvenirliliği 0,68 ve ayırıcılık ortalaması ise 0,36 olarak hesaplanmıştır. Araştırma bulguları, bağımsız grupların ortalamaları arası t-testi, bağımsız grupların oranlan arasındaki t-testi, içerik çözümlemesi, frekans dağılımı ve ki-kare ile analiz edilerek istatistiksel sonuçlan çıkartılmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin başarılarını karşılaştırmak amacıyla her iki gruba uygulanan ön test ve son test puan farkları alınarak bu farkın ortalamasının t-testi değerine bakılmıştır. Elde edilen istatistiksel sonuca göre yapısalcı öğretim tasarımının uygulandığı deney grubu öğrencileri ile geleneksel öğretim yönetimlerinin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinin başarılan arasında manidar derecede bir fark olduğu bulunmuştur. Yapısalcı öğretim yöntemlerinin öğrencilerin kavram yanılgıları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla uygulanan kuvvet kavram testinde yer alan ve literatürde varlığı kanıtlanmış kavram yanılgıları ile ilgili on soru üzerinde analiz yapılmıştır İstatistiksel analiz olarak soruların ayrı ayrı her iki gruptaki oranlan arasında t-testi değerine bakılmıştır. Elde edilen bulgulara göre bazı kavram yanılgıla rı için gruplar arasında manidar derecede bir fark bulunurken bazıları için bulunmamıştır. Derste kazanılan bilgi ve becerilerin kalıcılığım ölçmek için her iki grubun geciktirilmiş son test puanlan ile son test puanlan arasındaki farklar alınarak bu farkın ortalamalarının t- testi değerlerine bakılmıştır. Yapılan istatistiksel analiz sonucuna göre yapısalcı grup öğrencileri, geleneksel grup öğrencilerinden daha az bilgi kaybetmişlerdir. Her iki grubun öğrenme sürecine ilişkin görüşlerine baktığımızda da her iki grubun öğrencileri arasında öğrenme sürecine ilişkin farklı görüşlerin olduğu göze çarpmaktadır. Yapısalcı sınıf öğrencileri öğrenmeyi daha zevkli ve eğlenceli olarak görürken geleneksel sınıf öğrencilerinin öğrenme sürecini sıkıcı buldukları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda yapısalcı öğretim tasarımın öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal gelişimleri üzerinde olumlu etkisinin olduğu sonucuna varılmıştır. Yapısalcı öğretim tasannu ilkelerine uygun hazırlanan materyallerin öğretim ortamını zenginleştirmek amacıyla kullanılabilir.